Het symposium op 3 oktober 2009
De uitnodiging
De volgende bijeenkomst van de Studiekring Drewermann Nederland (SDN) is een symposium. Het bestuur heeft hiervoor twee sprekers uitgenodigd: dr. Pieter Medendorp en dr. Eugen Drewermann.
Het thema van het symposium is:
Heel de mens, het brein en de ziel
Het symposium wordt gehouden op zaterdag 3 oktober 2009 in het hoofdgebouw van het Marnix College in Ede.
De Studiekring biedt een aantrekkelijk programma met twee lezingen en nabesprekingen, een boekpresentatie en een lunch.
De inloop/ontvangst is vanaf 10.00 uur, de opening om 10.45 uur en de afsluiting van het symposium met de uitnodiging voor het gebruik van een drankje is om 16.30 uur.
Het thema
Het thema is ingegeven door de laatste twee delen van het grote werk van Drewermann ‘Geloven in vrijheid’: Atem des Lebens – Die moderne Neurologie und die Frage nach Gott. Band 1: Das Gehirn en Band 2: Die Seele (2006 en 2007, Patmos, Düsseldorf).
Drewermann behandelt in het eerste deel de hoofdthema’s van het neurologisch onderzoek van de hersenen en in het tweede deel gaat hij in op de vragen over het bewustzijn, de wil en de ziel.
Op het symposium zal als eerste inleider dr. Pieter Medendorp spreken over het functioneren van de hersenen en dr. Eugen Drewermann, zal als tweede inleider spreken over de menselijke ziel, over persoon, bewustzijn en onsterfelijkheid.
Over de inleiders en hun lezing
Pieter Medendorp (1969) is als universitair hoofddocent verbonden aan de leerstoelgroep Cognitieve Psychologie’ en als onderzoeker aan het Donders Institute for Brain, Cognition and Behaviour van de Radboud Universiteit Nijmegen.
Zijn onderzoeksinteresse gaat uit naar de relatie tussen hersenen en gedrag, in het bijzonder de neurale koppeling tussen waarnemen en handelen, die hij bestudeert met behulp van beeldvormende technieken en computersimulaties.
De hersenen, kijken in het cognitieve brein (Pieter Medendorp)
Het menselijke brein is een van de meest complexe systemen in het universum. Onderzoek naar de werking hiervan is tegenwoordig bijzonder populair en wordt vaak breed uitgemeten in de media.
Hersenonderzoek wordt als belangrijk gezien, want het vertelt ons iets over onszelf en over hoe ons gedrag tot stand komt. Bouwstenen van dit gedrag zijn de cognitieve functies, zoals waarnemen, denken, taal en geheugen. Ook persoonlijkheid en bewustzijn vallen hieronder.
Al deze functies hebben met het verwerken van informatie te maken en hierin overtreffen de menselijke hersenen met de parallelle werking van meer dan 100 miljard hersencellen nog steeds elke computer.
De cognitieve neurowetenschappen is het vakgebied waar de relatie tussen hersenactiviteit en cognitieve functies bestudeerd wordt. Door de ontwikkeling van nieuwe geavanceerde onderzoekstechnieken in de laatste decennia is het mogelijk in het cognitieve brein te ‘kijken’ zonder dat daarbij de schedel wordt geopend.
Deze technieken laten ons precies bepalen waar en wanneer er activiteit in onze hersenen optreedt tijdens ons denken, kennen en interacteren met de omgeving. Het roept de vraag op of we door het meten van hersenactiviteiten gedachten kunnen lezen en bewustzijn kunnen verklaren.
Eugen Drewermann (1940) is in Duitsland de bekendste hedendaagse theoloog. Sinds het ‘Berufsverbot’ in 1991 en de schorsing als priester in 1992 werkt hij in Paderborn als schrijver en psychotherapeut. Hij schreef meer dan 70 boeken.
Tot zijn hoofdwerken behoort ‘Glauben in Freiheit’, waarin hij zich ook grondig bezig houdt met de verhouding van de godsdienst tot de natuurwetenschappen.
De menselijke ziel, persoon, bewustzijn en onsterfelijkheid (Eugen Drewermann)
Het woord ‘ziel’ duidt het diepste wezen van de mens aan. De theologen verstonden – in navolging van Plato – onder ziel een geestelijke substantie, die metafysisch als basis gold van het zelfbewustzijn, van de persoon en van de onsterfelijkheid.
Dit concept is door de moderne neurologie achterhaald.
Bewustzijn, meende reeds rond 1900 William James, is geen substantie, maar een proces, en juist het proces van het ontstaan van het bewustzijn laat zich tegenwoordig beter natuurwetenschappelijk onder-zoeken.
Maar de subjectieve belevingskant van het psychisch gebeuren is methodisch niet toegankelijk voor een objectieve analyse. Wie iemand als persoon is, kan alleen in de dialoog van subject tot subject begrepen worden en niet wetenschappelijk verklaard worden.
Het spreken over de ziel verplaatst zich daarmee van de metafysica naar de ervaringsruimte van de liefde. Enkel in het absolute Tegenover van God, die ons van eeuwigheid af aanspreekt en bedoelt, richt het geloof zich ook op de onsterfelijkheid van de persoon van ieder individu.
Over de boekpresentatie en het boek Taal voor de ziel
Op het symposium zal Yke Schotanus van uitgeverij Kok, Kampen, het ‘eerste’ exemplaar van Taal voor de ziel. Jezus’ bevrijdende verhalen uitreiken aan de auteur Eugen Drewermann.
Uitgave: Kok/Pelckmans; vertaling: Marja Nusselder. ISBN: 9789043516884
Oorspronkelijke titel: Wer hat, dem wird gegeben Die Gleichnisse Jesu, 2008 Patmos Verlag, Düsseldorf.
De bekende theoloog en psycholoog Eugen Drewermann spreekt in dit boek over de gelijkenissen van Jezus. Volgens Drewermann gaat Jezus in die verhalen met opzet dwars tegen ons gevoel voor rechtvaardigheid in. Dat is hem te juridisch, te star en te zwart-wit. Wij denken te veel in regeltjes.
Drewermann maakt duidelijk, dat Jezus met zijn gelijkenissen ons denken over het recht dan ook op een ander niveau wil brengen. Hij wil ons hart openen voor een dieper en menselijker soort rechtvaardigheid. Jezus brengt ons verstand in de war en tracht onze ziel te bereiken.
De Duitse televisiejournalist Richard Schneider zet met herkenbare vragen het betoog van Drewermann op scherp.
Een eigentijds en inspirerend boek over de gelijkenissen in het Nieuwe Testament, met serieuze aandacht voor de tegenstrijdige gevoelens die deze verhalen oproepen.
| Programma | |
|---|---|
| 10.00 uur | Inloop/ontvangst met koffie/thee |
| 10.45 uur | Opening door Bert van der Woude, voorzitter |
| 10.50 uur | Lezing door Pieter Medendorp |
| 11.50 uur | Pauze |
| 12.20 uur | Nagesprek met Pieter Medendorp |
| 12.50 uur | Lunchpauze |
| 13.40 uur | Boekpresentatie Taal voor de ziel door Yke Schotanus, Kok/Pelckmans |
| 13.45 uur | Lezing door Eugen Drewermann |
| 15.15 uur | Theepauze |
| 15.45 uur | Nagesprek met Eugen Drewermann |
| 16.30 uur | Afsluiting/uitloop met drankje |
Aanmelding/reservering en kosten symposium op 3 oktober 2009
Deelnemers aan het symposium kunnen zich bij voorkeur aanmelden (vóór 26 september 2009) door overmaking van € 40 (incl. consumpties/lunch) op rekening 4859935 t.n.v. Studiekring Drewermann Nederland te Veenendaal o.v.v. ‘symposium 3-10’.
Voor leden en studenten is de bijdrage € 25. Bij aanmelding op 3 oktober 2009 is de entree € 45.
Plaats
Het symposium wordt gehouden in het hoofdgebouw van het Marnix College, Prins Bernhardlaan 30 te Ede.
