Studiedag op zaterdag 17 maart 2012 | Studiekring Drewermann

Lezing door Jean-Jacques Suurmond (n.a.v. Eugen Drewermann, Das Eigentliche ist unsichtbar):

Het wezenlijke is voor de psychologie onzichtbaar

Over de grens van een menswetenschappelijke benadering van de mystiek

“In Das Eigentliche ist unsichtbar onderneemt Drewermann de hachelijke onderneming om aan de hand van het boekje De kleine prins een psychoanalytische analyse te geven van de auteur, de piloot en mysticus Antoine de Saint-Exupéry. Hij concludeert dat de geallieerde oorlogsvlieger een innerlijk verscheurd mens was met een oedipuscomplex en een prometheïsche dadendwang die fascistisch aandoet.

In deze lezing wordt, met behulp van Exupéry’s geestelijk testament Citadelle, de interpretatie van Drewermann gewogen en als onjuist, romantisch en totalitair beoordeeld. Zijn eenzijdige menswetenschappelijke benadering ontdoet God van zijn goddelijkheid en de mens van zijn menselijkheid. In contrast hiermee komen God en mens bij Exupéry juist radicaal tot hun recht.”

Jean-Jacques Suurmond

Sinds voorjaar 2009 is ds. Jean-Jacques Suurmond werkzaam als geestelijk verzorger bij de stichting SHDH in Haarlem. Hij heeft een praktijk voor supervisie en leertherapie. Hij is sinds 2005 columnist bij het dagblad Trouw.
Meer over Jean-Jacques Suurmond vindt u op zijn website: http://www.jean-jacquessuurmond.nl

De weg naar binnen

Korte impressie van de studiedag op 17 maart 2012

Mar van der Velden

“De weg naar binnen” naar de studiedag op 17 maart was aanvankelijk niet anders dan de zware deur en vervolgens de 13^e eeuwse torengang van de Geertekerk in Utrecht. De argeloze deelnemer kon niet vermoeden dat die term later nog zo’n belangrijke rol zou gaan spelen in de lezingen en discussies.

Zo’n zestig mensen verzamelden zich rond het sprookje “De Kleine Prins” van Antoine de Saint-Exupéry. Drewermann schreef er een boek over en de hoofdspreker van vandaag, Jean-Jeacques Suurmond, had al van tevoren laten weten dat hij dat een zeer irritant boek vond. Er werd dus vuurwerk verwacht.Na het welkom van de voorzitter Bert van der Woude las Paula Reijmerink een paar passages uit het sprookje voor, waarbij de karakteristieke illustraties werden geprojecteerd. Daarna nam Suurmond het woord.

“Het wezenlijke is voor de psychologie onzichtbaar” was de titel van zijn betoog, waarin hij op luchtige toon, maar desalniettemin zeer kritisch, Drewermann’s analyse van De Kleine Prins op de hak nam. “Drewermann denkt als een ouderwetse psychoanalyticus, die overal dominante moeders meent te zien.

In de boeiende Jungiaanse verhandeling van Johan Reijmerink en de meer Drewermanniaanse bespreking van Bert van der Woude na de pauze, kwam ook de mystiek met haar “weg naar binnen” aan de orde. Drewermanns visie daarop bleek nog niet geheel helder.

Goed om daar nog eens een studiedag aan te wijden, was dan ook één van de conclusies aan het eind van deze enerverende dag. De voorzitter besloot de dag met een warm dankwoord aan alle aanwezigen, die vervolgens, met veel om over na te denken, toch vrolijk de weg naar buiten namen.

“Begin bij jezelf, maar eindig niet bij jezelf;
ga van jezelf uit maar streef niet naar jezelf toe;
wees jezelf, maar wees niet met jezelf bezig.”
(Martin Buber, geciteerd door Anja van der Hart op de studiedag)